Rinaldo Marmara. Bizanstan günümüze İstanbul latin cemaati ve kilisesi. İstanbul, Kitap Yayınevi, 2006.

Bizans döneminde Konstantinopolis’te yaşayan ve büyük çoğunluğu Cenevizli olan Latinler, Galata’nın anahtarını sunarak Fatih’in hâkimiyetine boyun eğmişlerdi. Bu Latinler İmparatorluğun azınlık tebaasından ya da reayadan sayıldılar, Osmanlı Latin Cemaati’ni oluşturdular. Kuşatma sırasında kaçarak başka ülkelere sığınanlardan ortalık yatıştıktan sonra İstanbul’a dönenler ise yabancı kimliklerini korudular. Bunlar, kapitülasyonlara tabi olan yabancı Latinler ya da Levantenlerdi. Rinaldo Marmara bu kitabında bir cemaatin tarihini inceliyor. Önce başlangıçtan Konstantinopolis’in fethine kadarki dönemde İtalyan Kolonileri, Venedikliler, Pisalılar , Cenevizliler, Konstantinopolis’teki Latin tarikatları, 1204 -1261’de Doğu Latin İmparatorluğu sırasında şehirdeki İstanbul Latin Patrikhanesi, Fransız-Venedik İmparatorluğu’nun Latin kiliseleri teker teker ele alınıyor. Bizans egemenliği kurulduktan sonra Galata’daki Cenevizliler, Latin kiliseleri ve Latin dini makamları inceleniyor.